Bir Ghostwriter Nasıl Ücret Belirler?
Hatice Gülcan Topkaya
‘’Vallahi, zor belirler’’ diye cevap veririm bu soruya.
Zor belirler çünkü ghostwriterlık yeni mesleklerden birisidir ve piyasası oluşum halindedir henüz. Ghostwriterların bir derneği yoktur örneğin. Yazar birlikleri tarafından belirlenip ilan edilmiş bir ücret aralığı listesi de bulunmamaktadır.
‘’Yazar manejeri’’ denilen zevat parmakla gösterilecek kadar azdır ve onlar da popüler yazarların yörüngesine kilitlenmiş durumdadır.
Şahsen, ‘’Türkan Şoray Kanunları’’mı oluşturmuş bulunuyorum bu son derece muğlâk piyasada. Ben de işe yarıyor, sizin de işinize yarar umuduyla paylaşıyorum.
Kural Bir: Bu ülkede insanlar -hangi gelir düzeyinde olursa olsun- pazarlık yapmadan bir şey aldığında aldatılacağına inanmıştır.
BİM’de pazarlık eden teyzelerin çocuklarıyla iş yaptığınızı unutmayın.
‘’Bizde pazarlık yok’’ tavrı yanlıştır. Müşterinin pazarlık yapmasına izin verin, küçük bir pazarlık payı bırakın her zaman.
Kural İki: Ghostwriterlık hizmeti, zorunlu ve temel ihtiyaçlara yönelik değildir. Kişiler için de kurumlar için de lüks kapsamına girer. Lüksün de ucuzu olmaz.
Bu yüzden ucuzcu ücret politikaları doğru değildir. Hak ettiğinize inandırabilirseniz müşteriyi, pahalı bir hizmet satın alabilmenin keyfini yaşayacaktır.
Kural Üç: Sizin işiniz kitabı yazmaktır, olabilecek en iyi şekilde yazmak, satılmasını sağlamak değil.
Müşteri, pazarlık aşamasında ghostwriterdan ısrarla şunu öğrenmek ister: ‘’Kitap satacak mı? Ben bu harcadığım paranın karşılığını alacak mıyım?’’
Bu soru ‘’İyi yazılmış kitap satar’’ düşüncesine dayanır ki yanlış bir düşüncedir. Günümüzde çok iyi kitaplar satmazken çok kötü kitaplar satabiliyor.
Kitabın çok satması iyi olup olmamasıyla değil, reklam ve dağıtımıyla ilgili bir durum. Bunu müşteriye açıklayın.
Tabii bu noktada aslında önünüze yeni bir fırsat çıkıyor, müşterinize sadece kitap yazımı yerine paket bir program sunup daha fazla gelir elde edebilirsiniz.
Bu paket program yazım aşamasından sonra kitabın tanıtım faaliyetlerini de içerir. Kitap için Facebook sayfası yapılması, yazar adına açılacak Twetter hesabının yönetilmesi, basın bültenlerinin yazılması, röportaj soru ve cevaplarının hazırlanması gibi.
Kural Dört: Makul bir ücretlendirme yapın.
Bu makullük hem sizin hem de müşteriniz için olmalıdır.
Ücretlendirme yaparken konuyla ilgili yabancı siteleri bir tarayın önce. Avrupa ve Amerika’da; türüne, sayfasına, öncül ve artçıl çalışma sürelerine göre talep edilen ghostwriterlık ücretlerini öğrenin.
Elbette bu rakamlar bizim ülkemiz için uçuk kalacaktır, bire bir çeviri yapmak işimize yaramaz bu yüzden fakat adaptasyon yapabiliriz. Örneğin beş ayda tamamlanabilecek, 250-280 sayfalık bir iş kitabı için 43,921 dolar fiyat biçilmişse Amerika’da, bizim ülkemizde bu 28.500 TL olur. (3.500TL pazarlık payı.)
Kural Beş: Ödeme şekli en az ücretlendirme kadar önemlidir.
Ghostwriterlık hizmetinin ödenmesi hususunda seçenek çok. Aylık sistemiyle çalışılabilir veya %25-30 avans, kalanı kitap bitiminde şeklinde olabilir ya da bölümler tamamlandıkça ücret alınır.
Size en güzelini söyleyeyim: Ben peşin çalışıyorum. Bunu kabul ettirebiliyorum çünkü diğer türlerde çalışmama konusunda kendimi ikna etmişim. Devlet memuriyetinin getirdiği alışkanlıkla bankamatiği takıp ücreti peşin almaya alışmışım. Aylar boyu sabırla pazarlık yapabilirim ama işimi yaptıktan sonra ücretimi almak için kimsenin peşinden koşamam. Kararlı olun, karşı taraf bunu anlayacaktır.
Kural Altı: Ön görüşmelerin yapılacağı mekâna dikkat edin hatta mümkünse siz seçin.
Yani ücret pazarlıklarınızı müşterinin ev veya ofisinde değil, örneğin bir kafede yapın çünkü insanlar alışkın oldukları mekânlarda farklı, yabancısı oldukları mekânda farklı davranırlar.
Eskiden iş adamlarının ‘’yemeğe çıkma’’ muhabbetine bir anlam veremezdim. Ghostwriterlığa başladıktan sonra çözdüm olayı. Evet, iş arkadaşlarıyla görüşmek, alış-veriş yapmak istiyorlar ama onun mekânında değil. Kendi mekânına çağırsa arkadaşı gelmez, o zaman çözüm tarafsız bir bölgede buluşup anlaşmaya çalışmak.
Her horoz kendi çöplüğünde öter misali. ‘’Bakınız ben burada patronum!’’ duygulanmalarına giremeyeceği bir mekânda yapın ki görüşmelerinizi istediğiniz yönde sonuç alabilesiniz.
İçinize sinen bir ücret belirleyip ödeme konusunu da sağlama alırsanız verimli ve huzurlu çalışırsınız. Bunun için ettim bu kadar lafı.
