Kırmızı Kaslardan Gri Nöronlara
Prof.Dr.İsmail Kaya
Pazarlamanın rengi değişiyor. Anlayanlar için pazarlama bir işletme fonksiyonu olmaktan çıkıyor, bir firma kültürü, bir felsefe, hayata ve insanlara özel bir bakış, farklı bir yaklaşım haline geliyor. Pazarlama bir iş ve faaliyet ama beyin olmazsa, pazarlama zekâsı gelişmezse, koşuşturma da çene de işe yaramıyor. Pazarlama müşterilerle, piyasalarla ilgili. Dünyanın müşterilerden ve piyasalardan oluştuğunu, piyasaların da birbirini kimi zaman öldürdüğünü bazen de güldürdüğünü, müşterilerin de piyasaların da birbiriyle karşılıklı etkileştiklerini söylüyor. Bizde de fiyatları dalgalanıyor, ama başka sebeplerden. ABD’de yumurta fiyatları yılın ilk çeyreğinde yüzde 28 artmış. Sebebi yemdeki fiyat artışlarıymış. Yem fiyatları mısır ve soya talebindeki artıştan, o da etanol talebinden etkilenmiş. Etanol talebi ise petrole daha fazla etanol karıştırıldığı için artmış. Bu da, petrol talebini azaltmak kararının bir sonucuymuş. Kısacası, halk daha az petrol tüketelim derken, sonuçta yumurta fiyatlarının artmasına sebep olmuş. Piyasalar birbiriyle ilişkili dedik. İş burada bitmemiş, yumurta fiyatları artınca sivil toplum örgütleri için yeni kampanya fırsatları doğmuş. Bu STK’lardan biri “paskalyada öğrenciler ancak bir yumurta kırsınlar”, davasının peşine düşmüş. Güya, daha az yumurta tüketerek “küresel ısınmayı” azaltacaklarmış. Amerikan halkı enteresan, bazı şeyleri kafalarına takınca, başka bir şey görmez oluyor. Yakınlarda öğrendim. Bu Amerikalılar, tarihte bir dönem, 1800’lü yılların sonlarına doğru Fransa’da yeni bir tabaklama yöntemi keşfedildiğinde, deriye çok talep olduğunu görüp milyonlarca bizonu sırf derilerinden istifade için katletmişler. Her pazar TRT de yayınlanan “kovboy-western” filmleri Amerika’da yaşanan başka katliamları da bize tekrar tekrar hatırlatıyor. Kısacası, “pire için yorgan yakmak” sadece bugünlere mahsus değil. Pazarlamanın anavatanı sayılan ABD’de kasları ve silahları kadar, beyinlerini kullanan insanlar da var. Pazarlamanın grileşmesinin, bir beyin fonksiyonu haline gelmesinin örneklerini de orada buluyoruz. İşin içine beyin, fikir, bilgi karışınca, iş yapmanın, para kazanmanın yeni yollarının ortaya çıktığını, pazarlamayla el ele verince yeniliklerin iş ve prim yapar hale geldiğini görüyoruz. En taze haber, Google’ın emlak piyasasına da el atması. Emlak müşterilerinin internette arama yaptıklarını gören Google, emlakçilerle de işbirliği yaparak, emlak piyasasında emlak ve bilgi arayanlara özel bir arama fırsatı sunuyormuş. Henüz beta olarak çalışan bu sistemde müşteriler, Google’a ilgilendiği yerin adını, aradığı emlakle ilgili, fiyat aralığı, büyüklük, tip ve benzeri bilgileri giriyor; aradığına uygun emlak önerilerini haritada anında karşısında görüyor, resimleriyle birlikte inceleyebiliyor. Böylece, emlakçilerle karşılaşmadan önce bilgi sahibi oluyor, pazarlık güçlerini arttırıyorlar. “Google Emlak”, oraya buraya koşuşan çenebaz emlakçileri elbette bir anda ve tamamen ortadan kaldırmayacak. Ama piyasa bilgisine getirdiği şeffaflık sayesinde fiyatları ve komisyonları aşağı çekebilecek gibi görünüyor. Çenelerini çalıştıranlar kaslarını çalıştıranlardan, beyinlerini çalıştıranlar ise hepsinden fazla kazanıyor. Pazarlama kırmızı kaslardan gri nöronlara geçiyor.
