Marka Nedir?
Ahmet Ünver
MARKA: Benzer ürünleri ya da hizmetleri başkalarının ürün ya da hizmetlerinden ayırt etmek üzere kullanılan ya da belirli bir hizmetin sunulması sırasında kullanılan AYIRT EDİCİ İŞARET marka olarak tanımlanmaktadır. Sözcükler, Sayılar, Harfler, Şekiller, Ürünün Şekli veya Ambalajı ile bunların birlikte sunuluşları marka olarak değerlendirilmektedir.
Marka koruması, ürün ya da hizmetlerinde marka kullanan marka sahiplerini koruyan bir sistemdir.
Marka tescilinin amacı, özel yasa ile getirilen korumadan yararlanmak anlamındadır.
Başkası tarafından kullanılan tescilsiz bir markanın, hak sahibi olmayan bir kişi tarafından tescil için başvuru yapılması veya tescil ettirilmesi hallerinde, gerçek marka hakkı sahibinin itiraz etme veya dava açarak tescili iptal ettirme yetkisi vardır.
Herhangi bir ürün için kullanılmak üzere bir marka seçimi sırasında dikkat edilecek en önemli konu, seçilen işaretin diğer markalardan farklı olmasıdır.
Marka tescili sırasında en önemli konu, markanın seçimi ile marka tescilinin kapsayacağı malların ya da hizmetlerin saptanmasıdır. Markanın başkaları tarafından tescil ettirilmiş ya da kullanılan markalardan ayırt edilebilecek şekilde farklı olması gerekmektedir.Marka tescilleri ile sağlanan koruma, tescil edilecek marka ve markanın kullanılacağı mallar ile sınırlı olduğu için, mal (ürün, eşya) listesi hazırlanırken, gerçek iş konusuna uygun olarak hazırlanmalıdır.
Markanın tescil tarihinden itibaren, beş yıl içinde mal listesinde yazılı mallarda kullanılması zorunlu olduğu ve markanın kullanılmadığı mal için, istek üzerine mahkemece iptal edilebileceği de değerlendirilmelidir.
MARKA ÇEŞİTLERİ
Marka çeşitli yönlerden aşağıdaki gruplara ayrılır:
a) Ticaret markaları
b) Hizmet markaları
c) Garanti markaları
e) Ortak Markalar
Markanın ayırt etme, mal veya hizmetin menşeini gösterme, garanti etme, reklam, mutlak hak, koruma gibi ekonomik ve hukuki fonksiyonları bulunmaktadır.
Ticaret Markaları
Bir işletmenin imalatını veya ticaretini yaptığı malları, başka işletmelerin mallarından ayırt etmeye yarayan işaretlerdir. Malların üzerinde veya ambalajında kullanılan markalar ticaret markalarıdır.
Hizmet Markaları
Bir işletmenin hizmetlerini diğer işletmelerin hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan işaretlerdir. Bankaların, hastanelerin, reklamcılık, televizyon-radyo yayıncılarının, otellerin, restorantların ve eğlence hizmeti veren firmaların markaları hizmet markaları kapsamında korunmaktadır.
Garanti Markaları
Marka sahibinin kontrolü altında, birçok işletme tarafından o işletmelerin ortak özelliklerini, üretim usullerini, coğrafi menşelerini ve kalitesini garanti etmeye yarayan işaretlerdir. Garanti Markalarına en iyi örnek; Uluslararası Yün Birliği’ne ait “WOOLMARK” markası, Türk Standartları Enstitüsü tarafından, firmalara verilen standartlara uygunluk belgesiyle kullanılan TSE markası, ISO 9000, CE işareti, Zürich Üniversitesi tarafından diş çürümesine yol açmayan cikletler üzerinde kullanılan özel tasarımlı diş resmi de garanti markalarına örnek gösterilebilir.
Ortak Markalar
Üretim, ticaret veya hizmet işletmelerinden oluşan, bir grubun mal veya hizmetlerini diğer işletmelerin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan işaretlerdir.
MARKA TESCİL SÜRECİ
Marka başvurusu yapılmadan önce aynı başvuru yapılıp yapılmadığı tarafımızca veya TPE tarafından araştırılır.(Bu araştırmalar % 80 olasılıkla markanın daha önce başkası adına tescil edilip edilmediğini gösterir.TPE tarafından yapılan araştırmalar ücretlidir.)
Marka Başvurusu yapıldıktan sonra Türk Patent Enstitüsü tarafından Şekli inceleme (Başvuru Evraklarının doğruluğu ) ve daha sonra Benzerlik araştırması yapılır.Bu araştırmalar ortalama 8-10 ay sürmekte olup sonucunda olumlu görülen başvurular Resmi Marka Bülteni ile 3 ay süre ile 3.şahısların itirazı için ilan edilir.Bu süre içerisinde itirazlar yapılır.Herhangi bir itiraz olmadığı taktirde tescil kararı alınarak Resmi Marka gazetesi ile tescil edilir.
Marka Başvurusu itiraz olmadığı takdirde Başvuru tarihinden İtibaren 10-12 ay içerisinde sonuçlanmaktadır.
Marka koruma süresi 10 yıldır. Süresi sona eren marka yenilenebilir. Yenileme süresi 10 yılın bitimine 6 ay kala yapılırsa ödenecek harç düşük olacaktır. 10 yılı 6 ay geçtikten sonra yapılan müracaatlarda geçerlidir. Ancak yatırılacak olan harç miktarı artar.
