Nedir Bu M-Ticaret?
Zeki Yuksekbilgili
Hiç M-ticaret sözcüğünü duydunuz mu?
Daha yeni yeni E-ticarete ısınmaya başlamışken e-ticaret nereden çıktı?
M-ticaret ne demek?
M-ticaret, yani Mobil Ticaret, cep telefonları bazlı satışlara verilen isimdir. Cep telefonları üzerinden satın aldığımız melodiler, ekran koruyucuları, resimler, zil sesleri, oyunlar…
M-ticaretin amacı kullanıcıların sadece bilgisayarları başından değil, cep telefonu gibi araçlar yoluyla herhangi bir yerden ürün özelliklerine erişip sipariş verebilmelerini, ödeme yapabilmelerini sağlamak, kısacası alış verişlerini gerçekleştirecekleri bir ortam sunmaktır. Yani, M-ticaret şirketlerin müşterilerine istedikleri anda istedikleri yerden alışveriş yapabilme özgürlüğü sağlar. Şirketler açısından ise, M-ticaret müşterilere ulaşılabilecek yeni bir kanal olma özelliği taşır.
M-ticareti üstün kılan özellik, kullanıldığı platform, yani cep telefonlarıdır. Sürekli üzerinde durduğumuz E-ticaret için bir PC’ye ve internet bağlantısına ihtiyacımız varken, M-ticaret herkeste zaten mevcut olan bir platformu, cep telefonlarını kullanıyor. Günümüzde hemen herkesin bir cep telefonu var; A.B.D.’de kişi başına 1/2, İngiltere’de 1.5, Türkiye’de ise 1/5 cep telefonu düşüyor. 2005 yılında Dünyada 1.52 milyar insan cep telefonu ile görüştü, ortalama olarak bir kullanıcı ayda 36 mesaj attı*(1). Bahsettiğim ticaret işte burada gerçekleşiyor….
Aslında M-ticaret klasik şekillerinden farklı olarak (melodiler, ekran koruyucuları, resimler, zil sesleri, oyunlar…) ülkemizde kullanılmaya çoktan başlandı. Popüler TV programları gelirlerinin bir kısmını SMS ile katılımla sağladılar (PopStar yarışması), neredeyse tüm gazetelerin haberleri üyelik karşılığı cep telefonlarına düzenli yollanabiliyor, GSM operatörleri SMS bilgilendirme servislerini devreye soktular, kiosklardan SMS ile içecek alabiliyoruz. Artık daha da farklı şekiller yaratma vakti geldi!
M – ticaret tüm Avrupa’da 2002 yılında 320 milyon dolarlık ciro yaptı. Bu konuda çalışmalarını giderek hızlandıran Avrupa ülkeleri, 2003 yılında 23 milyar dolarlık bir değer üretti.*(2) Ovum analistleri 2007 yılına geldiğimizde Dünya genelinde 500 milyon M-ticaret kullanıcısı olacağını ve bu kitlenin değer zincirindeki oyunculara 200 milyar dolar genişliğinde bir pasta ikram edeceğini söylüyor. *(3) Arthur D. Little tahminlerine göre, 2010 yılında mobil operatörlerinin gelirlerinin %60’ı veri taşımacılığından gelecek. *(5)
İşte M-ticaret yapmaya başlamak için fikirler:
– MMS bazlı Biletler (Sinema, tiyatro biletlerinin MMS olarak gönderilmesi)
– SMS veya MMS ile Check-in Servisleri
– MMS bazlı Hediye Kuponları
– Mobil Pazarlama İletişimi Servisleri
– Cep Telefonları İçin Film Satış Servisleri
M-ticareti üstün kılan özellik sadece yaygınlığı değil ayrıca internete göre çok daha güvenli olması. M-ticaret satışlarında ödemeler sabit hatlarda telefon faturasına yansıtılır veya ön ödemeli kartlarda mevcut kontör miktarından düşülerek yapılır. Kişinin kendisi veya ödeme kanalı (kredi kartı) ile ilgili hiçbir bilgi vermesine gerek kalmaz, iletişim sırasında bu bilgilerin korunması problemi de doğal olarak ortadan kalkmış olur.
M-ticaret, aynı zamanda reklamlar için de harika bir altyapı sunuyor, tek bir kullanıcı tarafından kullanılan hesabın özellikleri belirli olduğundan, kişiye özel düzenlenen reklam kampanyalarında, nokta vuruşları m-reklamlar ile yapılabilecek. Reklamların, m – ticaretin yüzde 23’ünü oluşturacağı bekleniyor*(5), bu da M-ticaretin yeni dünyanın pazarlama iletişimini üstleneceği anlamına geliyor.
Artık çok yakın bir gelecekte müzik grupları CD basımları için prodüktörlerle sözleşme yapmak yerine yeni şarkılarını MP3 formatında ücreti karşılığı telefon kullanıcılarına ulaştıracak M-ticaret firmalarıyla çalışacaklar, tüyocular bahisler ile ilgili tüyoları gazeteler aracılığıyla değil üye olanların cep telefonlarına direkt olarak yollayacak ve hatta yazarlar yeni yayınlarını kitap olarak değil de cep telefonlarında okunabilir e-kitaplar olarak dağıtacaklar…
Gelecek daha ‘mobil’ olacak…
KAYNAKLAR:
*(1) CellularOnline, http://www.cellular.co.za
*(2) Milliyet, 21yy., Serhat Ayhan
*(3)İstanbul Bilgi Ünversitesi, http://bthukuku.bilgi.edu.tr/pages/top_01_4.asp?id=0&r=1%2F9%2F2006+2%3A03%3A26+AM&lid=tr
*(4) Arthur D. Little Global Mobile Broadband Wireless Access Report 2004
*(5) Milliyet, 21yy., Serhat Ayhan
